Diamond-Dybvig-model: theorie van bankruns

Gedurende de lange geschiedenis van het bankwezen is het fenomeen van de bank run heeft zich opgeworpen als een potentiële bron van chaos en vernietiging, zowel voor individuele spaarders als voor economieën. Bankruns ontstaan ​​wanneer er een groot aantal klanten meedoet deposito's bij een bank proberen tegelijkertijd hun geld op te nemen, meestal uit bezorgdheid over de solvabiliteit van de bank.

Door de eeuwen heen – en zo recent als de Financiële crisis van 2008– bankruns hebben tot het faillissement van veel banken geleid. Maar pas de laatste decennia zijn de oorzaken en mogelijke oplossingen voor bankruns dieper onderzocht.

Een van de meest invloedrijke modellen die onderzoekt waarom bankruns plaatsvinden en hoe deze kunnen worden aangepakt, is het Diamond-Dybvig-model. Lees meer over dit belangrijke raamwerk en hoe recente spraakmakende runs op cryptocurrency-exchanges (waaronder het falen van FTX in november 2022) verschillen van runs op traditionele banken.

Wie zijn Douglas Diamond en Philip Dybvig?

Douglas W. Diamond en Philip Dybvig zijn economen en professoren aan respectievelijk de Universiteit van Chicago en de Washington Universiteit in St. Louis. Ze hebben elk op verschillende onderzoeksgebieden gewerkt, maar ze zijn misschien het meest bekend vanwege een artikel uit 1983 genaamd 'Bank Runs, Deposit Insurance, and Liquidity." Het presenteerde hun werk dat sindsdien bekend is geworden als de Diamond-Dybvig Model. Diamond, Dybvig en voormalig voorzitter van de Federal Reserve Ben Bernanke ontvingen in 2022 de Nobelprijs voor de Economie.

Wat is het Diamond-Dybvig-model?

Het Diamond-Dybvig Model is een economisch model dat de rol van banken onderzoekt als intermediairs die liquide vorderingen creëren tegen illiquide activa. Banken bieden diensten aan zowel deposanten, die de voorkeur geven aan liquide rekeningen als ze gemakkelijk toegang tot geld nodig hebben, en kredietnemers, waaronder bedrijven en particulieren die grote aankopen doen, die vaak op zoek zijn naar leningen met een lange looptijd en een lage liquiditeit leningen.

Het model suggereert dat banken waarde creëren door de verplichtingen die zij aan klanten aanbieden. Voor individuele deposanten bieden banken een beter resultaat ten opzichte van andere beleggingsopties, doordat zij in feite zorgen voor een beter resultaat verzekering. Bankdepositohouders hebben het recht om hun deposito's op elk moment op te nemen, en de bank beheert dit risico op vrijwel dezelfde manier als een verzekeringsmaatschappij dat zou doen. Banken bieden ook een waardevolle dienst aan kredietnemers door fondsen van vele spaarders te consolideren om grote, langlopende leningen mogelijk te maken.

De kwestie van bankruns

Het Diamond-Dybvig-model stelt dat de manier waarop banken fundamenteel opereren – door kortlopende claims aan te bieden op langlopende activa – hen kwetsbaar maakt voor runs. Bankruns kunnen eenvoudigweg door paniek worden veroorzaakt. Omdat spaarders zich zorgen maken over de solvabiliteit van de bank, gaan ze hun geld opnemen.

Omdat de leningen van een bank doorgaans een lange looptijd hebben looptijden, kan het de leningen niet onmiddellijk opvragen. De bank zal dan gedwongen worden haar beleggingen te liquideren, vaak met verlies, in een poging de spaarders te betalen. Als de bank geen geld meer heeft, zullen de eerste spaarders die geld opnemen succesvol zijn, maar latere spaarders misschien niet.

De theorie van Diamond en Dybvig suggereert dat bankruns self-fulfilling prophecies kunnen zijn. In het geval van een run wordt het voor een spaarder rationeel om te proberen zijn geld zo snel mogelijk terug te krijgen, vanwege de reële mogelijkheid dat te laat komen kan betekenen dat hij het geld voorgoed kwijtraakt.

Hoe u een bankrun kunt stoppen

Historisch gezien hebben banken vaak geprobeerd bankruns te stoppen door de 'opschorting van de convertibiliteit', waardoor klanten feitelijk werden geblokkeerd om geld op te nemen om insolventie te voorkomen. Deze methode is echter potentieel effectief bij het blokkeren van de vlucht, maar pakt de onderliggende paniek niet aan kan in de eerste plaats de aanleiding zijn geweest voor de run, en het heeft nog steeds tot gevolg dat sommige spaarders geen toegang hebben fondsen.

Diamond en Dybvig betogen dat depositoverzekering een te verkiezen alternatieve benadering is voor het beheren van bankruns, in plaats van gebruik te maken van de opschorting van de convertibiliteit. Zoals besproken wijst hun model op de mismatch tussen leningactiva en depositoverplichtingen als gevolg van liquiditeitsproblemen als een belangrijke oorzaak van bankruns. Ze stellen dat een depositoverzekering uitgegeven door een centrale bank of een federale overheidsinstantie (zoals de Federal Deposit Insurance Corp., of FDIC) kan dit probleem helpen oplossen.

Depositoverzekering is bedoeld om spaarders een deel of al hun geld terug te betalen in het geval van een bankrun of faillissement. Met de gegarandeerde bescherming van hun geld tegen de overheid zullen spaarders minder snel in paniek raken vanwege zorgen over de solvabiliteit van een bank, waardoor een run ook minder waarschijnlijk wordt. Depositoverzekeringen hebben met succes het aantal bankruns en faillissementen teruggedrongen door het vertrouwen van het publiek te vergroten sinds de oprichting van de FDIC na de Grote Depressie.

Er zijn echter potentiële nadelen aan de depositoverzekering. Als spaarders meer vertrouwen krijgen in het banksysteem, kunnen banken gestimuleerd worden om buitensporige risico's te nemen, wetende dat een run onwaarschijnlijk is.

Draait op cryptocurrency-uitwisselingen

Recente spraakmakende runs op cryptocurrency-uitwisselingen, waaronder de ineenstorting van FTX eind 2022benadrukken een belangrijk onderscheid tussen deze beurzen en traditionele banken. De FDIC biedt geen depositoverzekering aan crypto-uitwisselingen, noch dekt de FDIC-verzekering cryptocurrency.

Vanwege het gebrek aan verzekeringen van een overheidsinstantie of centrale bank slaan individuen hun digitale tokens met een cryptocurrency-uitwisseling missen dezelfde garanties als spaarders bij een verzekerde bank hebben. Er bestaat dus geen vergelijkbaar vangnet om paniek te verminderen en een run te voorkomen, waardoor crypto-uitwisselingen zeer kwetsbaar zijn voor dit fenomeen.

Het komt neer op

Het Diamond-Dybvig-model biedt een raamwerk om te begrijpen dat bankruns voortkomen uit liquiditeitsproblemen als gevolg van een mismatch tussen bankactiva en -passiva. Depositoverzekeringen kunnen de zorgen van deposanten helpen wegnemen, waardoor de kans op een geconcentreerde run op depositogelden en, op zijn beurt, de waarschijnlijkheid van een bankfaillissement wordt verkleind.