Paradox van rationaliteit Definitie

Wat is de paradox van rationaliteit?

De paradox van rationaliteit is de observatie, in spel theorie en experimentele economie, dat spelers die irrationele of naïeve keuzes maken vaak betere uitbetalingen ontvangen en dat degenen die de rationele keuzes maken die worden voorspeld door achterwaartse inductie krijgen vaak slechtere resultaten. Een paradox van rationaliteit lijkt aan te tonen dat irrationaliteit of op zijn minst schijnbaar irrationeel gedrag voordelen heeft. Het is gebruikelijk om games die hebben: Nash-evenwichten, die algemene resultaten opleveren waardoor de spelers slechter af zijn dan ze hadden kunnen zijn als ze minder rationele individuele strategieën hadden gekozen. Wanneer de spelers niet de verwachte evenwichtsoplossing bereiken, suggereert dit dat er meer aan het werk is dan een puur rationele individuele keuze.

De paradox van rationaliteit begrijpen

De paradox van rationaliteit wordt consequent waargenomen in experimentele studies van speltheorie met behulp van bekende spellen als de het dilemma van de gevangene, de reizigersdilemma, de diner's dilemma, het spel voor het algemeen belang en het duizendpootspel - en onderstreept de tegenstellingen tussen intuïtie en redeneren en tussen de voorspellingen van de rationele keuzetheorie en feitelijk gedrag.

Dergelijk schijnbaar irrationeel gedrag kan leiden tot resultaten die niet kunnen worden verklaard door theorieën die uitsluitend berusten op individuele rationele keuzes. Dat mensen zich niet altijd rationeel gedragen, vormt een uitdaging voor traditionele economische en financiële theorieën, die uitgaan van individuele rationaliteit. Bijvoorbeeld de theorie van publieke goederen, dat een groot deel van het overheidsbeleid rechtvaardigt, voorspelt dat individuen rationeel zoveel mogelijk van elk beschikbaar publiek goed zullen consumeren, maar dat niemand ervoor zal betalen of het zal produceren. Toch laten experimenten (en praktijkervaringen) zien dat dit vaak niet het geval is.

Pogingen om deze resultaten te verklaren volgen twee belangrijke benaderingen. Sommigen zien ze als een uitdaging voor de rationaliteit van individuele keuzes en stellen dat cognitieve vooroordelen een rol moeten spelen bij het aanzetten van mensen om irrationeel te kiezen. Anderen wijzigen de individualiteit van rationele keuze in een sociale context en stellen dat formele en informele sociale instellingen de individuele keuze bemiddelen.

Gedragseconomie

Gedragseconomie houdt expliciet rekening met psychologische factoren bij individuele beslissingen. Verschillende cognitieve vooroordelen, emotionele toestanden of eenvoudige foutieve redeneringen zijn de hoofdoorzaak van waargenomen gedrag dat afwijkt van de speltheoretische rationele keuze. De proefpersonen missen ofwel het rationele vermogen om tot de evenwichtsstrategie te komen of worden geleid door onbewuste vooroordelen die voortkomen uit niet-rationele mentale processen, emoties of gedragsgewoonten. In sommige gevallen zijn er nieuwe modellen ontwikkeld die de traditionele logica van de speltheorie aanpassen aan dit soort voorkeuren van beslissers.

Nieuwe institutionele economie

Nieuwe institutionele economie suggereert dat sociale invloeden op individuele economische keuze bijna alomtegenwoordig zijn. Met uitzondering van een schipbreukeling op een onbewoond eiland, vinden economische beslissingen routinematig plaats in de context van meerdere lagen van collectieve economische organisaties en instellingen, waaronder huishoudens, families, bedrijven, clubs en politie.

De rationele keuze in een contextvrije speltheoretische setting kan heel anders zijn dan de rationele keuze die een echt individu dat gewend is aan een bepaalde set van formele en informele institutionele regels en gedragsnormen zal maken. Overweging van de specifieke institutionele setting van het individu introduceert een soort meta-rationaliteit die: gericht, hetzij door ontwerp of door spontane orde, op het bereiken van meer gunstige resultaten voor alle leden van de groep. Experimentele proefpersonen brengen deze "bagage" onvermijdelijk met zich mee wanneer ze deelnemen aan games, en strategieën kiezen die de institutionele regelingen weerspiegelen die ze begrijpen en waaraan ze zijn geconditioneerd volgen.

Evolutionaire economie

Evolutionaire economie overbrugt de kloof tussen deze velden doordat het gebruik maakt van evolutionaire biologie en evolutionaire psychologie om afwijkingen van individuele rationele keuzes te verklaren. Volgens de evolutionaire economie vertonen individuen de cognitieve vooroordelen beschreven door gedragseconomie en ontwikkelen ze de formele en informele kaders bestudeerd door New Institutional Economics vanwege selectieve evolutionaire druk die een adaptieve antwoord. Cognitieve vooroordelen en economische instellingen die paradoxen van rationaliteit verklaren, zijn evolutionaire groepsstrategieën die: kan specifiek worden aangepast voor het overwinnen van die individueel rationele speltheoretische evenwichten die schadelijk zijn voor de groep.