Better Investing Tips

Definicja socjalizmu: historia, teoria i analiza

click fraud protection

Czym jest socjalizm?

Socjalizm jest populistycznym systemem gospodarczym i politycznym opartym na własności publicznej (znanej również jako własność kolektywna lub wspólna) środków produkcji. Środki te obejmują maszyny, narzędzia i fabryki wykorzystywane do produkcji towarów, które mają bezpośrednio zaspokajać ludzkie potrzeby.

komunizm socjalizm to terminy parasolowe odnoszące się do dwóch lewicowych szkół myśli ekonomicznej; obaj sprzeciwiają się kapitalizmowi, ale socjalizm poprzedza manifest Komunistyczny, broszura z 1848 r. autorstwa Karol Marks i Fryderyka Engelsa o kilkadziesiąt lat.

W systemie czysto socjalistycznym cała legalna produkcja i dystrybucja decyzje są podejmowane przez rząd, a jednostki polegają na państwie we wszystkim, od żywności po opiekę zdrowotną. Rząd określa wielkość produkcji i ceny tych towarów i usług.

Socjaliści twierdzą, że współwłasność zasobów i centralne planowanie zapewniają bardziej równą dystrybucję towarów i usług oraz bardziej sprawiedliwe społeczeństwo.

Kluczowe dania na wynos

  • Socjalizm jest systemem gospodarczym i politycznym opartym na publicznej własności środków produkcji.
  • Wszystkie legalne decyzje dotyczące produkcji i dystrybucji są podejmowane przez rząd w systemie socjalistycznym. Rząd określa wszystkie poziomy produkcji i ceny.
  • Obywatele w społeczeństwie socjalistycznym polegają na rządzie we wszystkim, od żywności po opiekę zdrowotną.
  • Zwolennicy socjalizmu uważają, że prowadzi on do bardziej równej dystrybucji towarów i usług oraz bardziej sprawiedliwego społeczeństwa.
  • Przykładami krajów socjalistycznych są Związek Radziecki, Kuba, Chiny i Wenezuela.
  • Ideały socjalistyczne obejmują produkcję na użytek, a nie na zysk; sprawiedliwy podział bogactwa i zasobów materialnych wśród wszystkich ludzi; koniec z konkurencyjnym kupnem i sprzedażą na rynku; oraz swobodny dostęp do towarów i usług.
  • Kapitalizm, ze swoją wiarą we własność prywatną i dążeniem do maksymalizacji zysków, stoi w opozycji do socjalizmu.
  • Podczas gdy socjalizm i kapitalizm wydają się diametralnie przeciwstawne, większość dzisiejszych gospodarek kapitalistycznych ma pewne aspekty socjalistyczne.

1:43

Czym jest socjalizm?

Zrozumieć socjalizm

Wspólna własność w socjalizmie może ukształtować się poprzez: technokratyczny, rządy oligarchiczne, totalitarne, demokratyczne, a nawet dobrowolne. Znaczącym historycznym przykładem kraju socjalistycznego jest Związek Radziecki. Współczesne przykłady obejmują Kubę, Wenezuelę i Chiny.

Ze względu na praktyczne wyzwania i słabe osiągnięcia socjalizm jest czasami określany jako utopijny lub „post-niedostatek”, chociaż współcześni zwolennicy uważają, że mógłby działać, gdyby tylko był odpowiednio wdrożony. Twierdzą, że socjalizm tworzy równość i zapewnia bezpieczeństwo – wartość pracownika wynika z ilości czasu pracy, a nie z wartości tego, co produkują – podczas gdy kapitalizm wyzyskuje pracowników dla dobra bogatych.

Ideały socjalistyczne obejmują produkcję na użytek, a nie na zysk; sprawiedliwy podział bogactwa i zasobów materialnych wśród wszystkich ludzi; koniec z konkurencyjnym kupnem i sprzedażą na rynku; oraz swobodny dostęp do towarów i usług. Lub, jak opisuje to stare socjalistyczne hasło, „od każdego według zdolności, każdemu według potrzeb”.

Początki socjalizmu

Socjalizm rozwinął się w opozycji do ekscesów i nadużyć liberalnego indywidualizmu i kapitalizmu. We wczesnych gospodarkach kapitalistycznych pod koniec XVIII i XIX wieku kraje Europy Zachodniej doświadczyły produkcji przemysłowej i wzrostu gospodarczego w szybkim tempie. Niektóre osoby i rodziny szybko wzbogaciły się, podczas gdy inne pogrążyły się w ubóstwie, powodując nierówności w dochodach i inne problemy społeczne.

Najsłynniejszymi wczesnymi myślicielami socjalistycznymi byli Robert Owen, Henri de Saint-Simon, Karol Marks i… Włodzimierz Lenin. To przede wszystkim Lenin wykładał idee wcześniejszych socjalistów i pomagał przenieść planowanie socjalistyczne na poziom narodowy po rewolucji bolszewickiej z 1917 r. w Rosji.

Po niepowodzeniu socjalistycznego centralnego planowania w Związku Radzieckim i maoistowskich Chinach w XX wieku, wiele nowoczesnych socjaliści przystosowani do wysokiego systemu regulacyjnego i redystrybucyjnego czasami określanego jako socjalizm rynkowy lub demokratyczny socjalizm.

Socjalizm kontra Kapitalizm

Gospodarki kapitalistyczne (znane również jako wolnym rynku lub gospodarki rynkowe) i gospodarki socjalistyczne różnią się pod względem logicznych podstaw, deklarowanych lub dorozumianych celów oraz struktur własności i produkcji. Socjaliści i ekonomiści wolnorynkowi zazwyczaj zgadzają się co do fundamentalnej ekonomii – na przykład ram podaży i popytu – jednocześnie nie zgadzając się co do jej właściwej adaptacji.

W centrum debaty między socjalizmem a kapitalizmem leży również kilka pytań filozoficznych: Jaka jest rola rządu? Co stanowi prawo człowieka? Jaką rolę powinna odgrywać równość i sprawiedliwość w społeczeństwie?

Funkcjonalnie socjalizm i kapitalizm wolnorynkowy można podzielić na prawa własności oraz kontrola produkcji. W gospodarce kapitalistycznej osoby prywatne i przedsiębiorstwa posiadają środki produkcji i prawo do czerpania z nich korzyści; prawa własności prywatnej są traktowane bardzo poważnie i dotyczą prawie wszystkiego. W gospodarce socjalistycznej rząd posiada i kontroluje środki produkcji; Czasami dozwolona jest własność osobista, ale tylko w postaci towarów konsumpcyjnych.

W gospodarce socjalistycznej urzędnicy publiczni kontrolują producentów, konsumentów, oszczędzających, pożyczkobiorców i… inwestorzy poprzez przejmowanie i regulowanie handlu, przepływu kapitału i innych zasobów. W gospodarce wolnorynkowej handel odbywa się na zasadzie dobrowolności lub nie jest regulowany.

Gospodarki rynkowe polegają na odrębnych działaniach samostanowiących jednostek, aby określić produkcję, dystrybucję i konsumpcję. Decyzje o tym, co, kiedy i jak produkować są podejmowane prywatnie i koordynowane przez spontanicznie rozwijany system cen, a ceny są określane przez prawa podaży i popytu. Zwolennicy twierdzą, że swobodnie płynące ceny rynkowe kierują zasoby w kierunku ich najbardziej efektywnych celów. Zyski są zachęcane i napędzają przyszłą produkcję.

Gospodarki socjalistyczne polegają na rządzie lub spółdzielniach pracowniczych, aby napędzać produkcję i dystrybucję. Konsumpcja jest regulowana, ale nadal częściowo pozostawia się ją jednostkom. Państwo określa, w jaki sposób wykorzystywane są główne zasoby i opodatkowuje bogactwo w celu redystrybucji. Socjalistyczni myśliciele ekonomii uważają wiele prywatnych działań gospodarczych za irracjonalne, takie jak: arbitraż lub wpływ, ponieważ nie powodują natychmiastowej konsumpcji ani „użytkowania”.

Kości niezgody

Istnieje wiele punktów spornych między tymi dwoma systemami. Socjaliści uważają kapitalizm i wolny rynek za niesprawiedliwe i prawdopodobnie nie do utrzymania. Na przykład większość socjalistów twierdzi, że kapitalizm rynkowy nie jest w stanie zapewnić wystarczających środków do życia klasom niższym. Twierdzą, że chciwi właściciele tłumią płace i starają się zachować zyski dla siebie.

Zwolennicy kapitalizmu rynkowego sprzeciwiają się, że gospodarka socjalistyczna nie jest w stanie efektywnie alokować ograniczonych zasobów bez realnych cen rynkowych. Twierdzą, że wynikające z tego niedobory, nadwyżki i korupcja polityczna doprowadzą do większej, a nie mniejszej biedy. Mówią ogólnie, że socjalizm jest niepraktyczny i nieefektywny, borykając się w szczególności z dwoma głównymi wyzwaniami.

Pierwsze wyzwanie, powszechnie nazywane „problemem motywacyjnym”, mówi, że nikt nie chce być pracownikiem sanitarnym ani myć okien w wieżowcach. Oznacza to, że socjalistyczni planiści nie mogą zachęcać robotników do podejmowania niebezpiecznych lub niewygodnych prac bez naruszania równości wyników.

O wiele poważniejszy jest problem kalkulacji, koncepcja wywodząca się z artykułu ekonomisty Ludwiga von Misesa z 1920 roku „Rachunki ekonomiczne w krajach socjalistycznych”. Socjaliści, pisał Mises, nie są w stanie przeprowadzić żadnej realnej kalkulacji ekonomicznej bez mechanizmu cenowego. Bez dokładnych kosztów czynników nie może mieć miejsca prawdziwa księgowość. Bez rynki terminowekapitał nigdy nie jest w stanie skutecznie się zreorganizować w czasie.

Czy kraj może być jednym i drugim?

Podczas gdy socjalizm i kapitalizm wydają się diametralnie przeciwstawne, większość dzisiejszych gospodarek kapitalistycznych ma pewne… aspekty socjalistyczne. Elementy gospodarki rynkowej i gospodarki socjalistycznej można połączyć w jeden gospodarka mieszana. W rzeczywistości większość nowoczesnych krajów działa z mieszanym systemem gospodarczym; zarówno rząd, jak i osoby prywatne wpływają na produkcję i dystrybucję.

Ekonomista i teoretyk społeczny Hans Herman Hoppe napisał, że w sprawach gospodarczych istnieją tylko dwa archetypy — socjalizm i kapitalizm — i że każdy prawdziwy system jest kombinacją tych archetypów. Ale ze względu na różnice archetypów, filozofia gospodarki mieszanej niesie ze sobą nieodłączne wyzwanie i staje się… nieustanne balansowanie między przewidywalnym posłuszeństwem wobec państwa a nieprzewidywalnymi konsekwencjami jednostki” zachowanie.

Jak rozwijają się gospodarki mieszane

Gospodarki mieszane są wciąż stosunkowo młode, a teorie wokół nich zostały skodyfikowane dopiero niedawno. Bogactwo narodów, pionierski traktat ekonomiczny Adama Smitha, argumentował, że rynki są spontaniczne i że państwo nie może nimi kierować ani gospodarką. Późniejsi ekonomiści, w tym John-Baptiste Say, FA Hayek, Milton Friedman i Joseph Schumpeter, rozwinęli tę ideę.

Jednak w 1985 roku teoretycy ekonomii politycznej Wolfgang Streeck i Philippe C. Schmitter wprowadził termin „zarządzanie gospodarcze”, aby opisać rynki, które nie są spontaniczne, ale muszą być tworzone i utrzymywane przez instytucje. Państwo, aby realizować swoje cele, musi stworzyć rynek, który rządzi się jego regułami.

Historycznie, gospodarki mieszane podążały dwoma rodzajami trajektorii. Pierwszy typ zakłada, że ​​osoby prywatne mają prawo do posiadania własności, produkcji i handlu. Interwencja państwa rozwijała się stopniowo, zwykle w imię ochrony konsumentów, wspierając kluczowe branże dla dobra publicznego (w dziedzinach takich jak energia lub komunikacja), zapewnienie opieki społecznej lub innych aspektów bezpieczeństwa społecznego Internet. Większość zachodnich demokracji, takich jak Stany Zjednoczone, podąża za tym modelem.

Druga trajektoria obejmuje państwa, które wyewoluowały z czysto kolektywistycznych lub totalitarnych reżimów. Interesy jednostek są uważane za odległe od interesów państwowych, ale elementy kapitalizmu są przyjmowane w celu promowania wzrostu gospodarczego. Przykładami drugiego modelu są Chiny i Rosja.

Przejście od socjalizmu

Naród musi przenieść środki produkcji, aby przejść od socjalizmu do wolnego rynku. Proces przenoszenia funkcji i aktywów z władz centralnych na osoby prywatne jest znany jako prywatyzacja.

Prywatyzacja ma miejsce, gdy prawa własności przechodzą z przymusowej władzy publicznej na podmiot prywatny, niezależnie od tego, czy jest to firma, czy osoba fizyczna. Różne formy prywatyzacji obejmują zlecanie firmom prywatnym, przyznawanie franczyz i bezpośrednią sprzedaż rządu aktywa, lub pozbawienie.

W ciągu ostatnich kilku lat Kuba przeszła w kierunku prywatyzacji wielu aspektów swojej gospodarki, włączając więcej kapitalizmu do swojego społeczeństwa. Na początku 2021 r. zatwierdził możliwość pracy na ponad 2000 miejsc pracy w sektorze prywatnym, w porównaniu ze 127.

W niektórych przypadkach prywatyzacja nie jest tak naprawdę prywatyzacją. Przykład: więzienia prywatne. Zamiast całkowicie scedować usługi konkurencyjnym rynkom i wpływowi podaży i popytu, prywatne więzienia w Stanach Zjednoczonych są w rzeczywistości tylko zakontraktowanym rządem monopol. Zakres funkcji, które tworzą więzienie, jest w dużej mierze kontrolowany przez prawo rządowe i realizowany zgodnie z polityką rządu. Należy pamiętać, że nie wszystkie transfery kontroli rządowej skutkują wolnym rynkiem.

Prywatyzacja gospodarki socjalistycznej

Niektóre ogólnokrajowe wysiłki prywatyzacyjne były stosunkowo łagodne, podczas gdy inne były dramatyczne. Najbardziej uderzającymi przykładami są dawne kraje satelickie bloku sowieckiego po upadku ZSRR i modernizacja postmaochińskiego rządu.

Proces prywatyzacji obejmuje kilka różnych rodzajów reform, nie wszystkie całkowicie ekonomiczne. Przedsiębiorstwa należy zderegulować, a ceny należy zezwolić na przepływ w oparciu o mikroekonomia względy; należy usunąć cła i bariery importowe/eksportowe; przedsiębiorstwa państwowe trzeba sprzedać; Ograniczenia inwestycyjne muszą być złagodzone, a władze państwowe muszą zrezygnować ze swoich indywidualnych interesów w środkach produkcji. Problemy logistyczne związane z tymi działaniami nie zostały w pełni rozwiązane i na przestrzeni dziejów zaproponowano kilka różnych teorii i praktyk.

Czy te transfery powinny być stopniowe czy natychmiastowe? Jakie są skutki szokowania gospodarki zbudowanej wokół centralnego sterowania? Czy firmy można skutecznie odpolitycznić? Jak pokazują walki w Europie Wschodniej w latach 90., społeczeństwu może być bardzo trudno przestawić się z całkowitej kontroli państwa na nagłe uzyskanie wolności politycznych i ekonomicznych.

Na przykład w Rumunii Narodowej Agencji ds. Prywatyzacji powierzono zadanie prywatyzacji działalności komercyjnej w sposób kontrolowany. Fundusze własności prywatnej, czyli POF, powstały w 1991 roku. Państwowemu funduszowi właścicielskiemu (SOF) powierzono odpowiedzialność za coroczną sprzedaż 10% udziałów państwa na rzecz POF, umożliwiając dostosowanie cen i rynków do nowego procesu gospodarczego. Jednak początkowe wysiłki nie powiodły się, ponieważ postęp był powolny, a upolitycznienie zagroziło wielu przemianom. Dalszą kontrolę przekazano większej liczbie agencji rządowych, a w ciągu następnej dekady biurokracja przejął to, co powinno być prywatnym rynkiem.

Te niepowodzenia wskazują na główny problem stopniowych przemian: kiedy aktorzy polityczni kontrolują proces, decyzje gospodarcze nadal są podejmowane na podstawie nieekonomicznych uzasadnień. Szybka zmiana może skutkować największym początkowym szokiem i najbardziej początkowym przemieszczeniem, ale skutkuje najszybszą realokacją zasobów w kierunku najbardziej wartościowych celów rynkowych.

Jakie rodzaje dóbr konsumpcyjnych wykazują cenową elastyczność popytu?

Wszystkie towary konsumpcyjne podlegają prawu podaż i popyt, a więc każdy rodzaj dobra konsumpcy...

Czytaj więcej

Jak opanować sztukę negocjacji

Wiele osób uważa, że ​​negocjacje to „wszystko albo nic” i że musi być jeden zwycięzca i jeden p...

Czytaj więcej

Co to jest cena dławienia?

Cena dławika to termin ekonomiczny używany do opisania najniższej ceny, po której wymagana ilość...

Czytaj więcej

stories ig