რა არის მსოფლიო სავაჭრო ორგანიზაცია?

მსოფლიო სავაჭრო ორგანიზაცია (WTO) არის გლობალური ორგანიზაცია, რომელიც შედგება 164 წევრი ქვეყნისგან, რომელიც ეხება ხალხებს შორის ვაჭრობის წესებს. მისი მიზანია უზრუნველყოს ვაჭრობა მაქსიმალურად შეუფერხებლად და პროგნოზირებულად.

როგორც შეერთებული შტატების გლობალური სავაჭრო გარიგებების ხელახალი მოლაპარაკების მცდელობების ნაწილი, ყოფილი პრეზიდენტი დონალდ ტრამპი დაემუქრა WTO– დან გასვლით 2018 წლის აგვისტო, მას "კატასტროფა" უწოდა. თუ აშშ გადავიდოდა ორგანიზაციიდან გასასვლელად, გლობალური ვაჭრობის ტრილიონი დოლარი იქნებოდა ჩაშლილი.

თუმცა, ეს არ იყო პირველი შემთხვევა, როდესაც WTO ყურადღების ცენტრში მოექცა. თქვენ ალბათ გახსოვთ, რომ ნახეთ საპროტესტო აქციის კადრები ახალი ამბების კადრებში მსოფლიო სავაჭრო ორგანიზაციის (WTO) მესამე მინისტრთა კონფერენცია გაიმართა სიეტლში, ვაშინგტონი 1999 წელს. მსო -ს წინააღმდეგ მსგავსი დემონსტრაციები ჩატარდა კანადასა და შვეიცარიაში. რა არის WTO და რატომ ეწინააღმდეგება ამდენი ხალხი მას? მომდევნო სტატია ეხება ამ კითხვებს და შეშფოთებებს მსოფლიოში მხოლოდ საერთაშორისო ორგანიზაციასთან დაკავშირებით, რომელიც გარიგების გლობალურ წესებს ეხება.

WTO– ს გაგება

WTO დაიბადა აქედან ზოგადი შეთანხმება ტარიფებისა და ვაჭრობის შესახებ (GATT), რომელიც შეიქმნა 1947 წელს. GATT იყო ბრეტონ ვუდსის შთაგონებული ოჯახის ნაწილი, მათ შორის საერთაშორისო სავალუტო ფონდი (IMF) და მსოფლიო ბანკი. რიგი სავაჭრო მოლაპარაკებები, GATT რაუნდები დაიწყო მეორე მსოფლიო ომის ბოლოს და მიზნად ისახავდა ტარიფების შემცირებას გლობალური ვაჭრობის გასაადვილებლად.

GATT– ის დასაბუთება ემყარებოდა ყველაზე რჩეული ერის (MFN) პუნქტი, რომელიც, როდესაც გადაეცემა ერთ ქვეყანას მეორეს, აძლევს არჩეულ ქვეყანას პრივილეგირებულ სავაჭრო უფლებებს. როგორც ასეთი, GATT მიზნად ისახავდა დაეხმაროს ყველა ქვეყანას მიიღოს MFN– ის მსგავსი სტატუსი, ასე რომ არცერთ ქვეყანას არ ექნება სავაჭრო უპირატესობა სხვებთან შედარებით.

WTO– მ შეცვალა GATT, როგორც მსოფლიოს გლობალური სავაჭრო ორგანო 1995 წელს, ხოლო მარეგულირებელი წესების ამჟამინდელი ნაკრები გამომდინარეობს GATT– ის მოლაპარაკებების ურუგვაის რაუნდიდან, რომელიც ჩატარდა 1986–1994 წლებში. GATT– ის სავაჭრო რეგულაციები დადგენილია 1947–1994 წლებში (და განსაკუთრებით ურუგვაის რაუნდის დროს მოლაპარაკება) რჩება პირველადი წესების წიგნად საქონლით მრავალმხრივი ვაჭრობისათვის. განიხილეს კონკრეტული სექტორები, როგორიცაა სოფლის მეურნეობა, ასევე საკითხები ანტიდემპინგური.

ვაჭრობის რეგულირება

ურუგვაის რაუნდმა ასევე საფუძველი ჩაუყარა სერვისებით ვაჭრობის რეგულირებას. მომსახურების ვაჭრობის გენერალური შეთანხმება (GATS) არის სახელმძღვანელო, რომელიც მიმართულია მომსახურებით მრავალმხრივი ვაჭრობის მიმართულებით. Ინტელექტუალური საკუთრების უფლებები განიხილებოდა რეგულაციების დადგენაში, რომელიც იცავდა იდეების, კონცეფციების, დიზაინის, პატენტების ვაჭრობას და ინვესტიციებს და სხვა.

WTO– ს მიზანია უზრუნველყოს გლობალური ვაჭრობა შეუფერხებლად, თავისუფლად და პროგნოზირებად. მსო ქმნის და განასახიერებს წევრ ქვეყნებს შორის გლობალური ვაჭრობის ძირითად წესებს, სთავაზობს სისტემას საერთაშორისო ვაჭრობა. მსო მიზნად ისახავს შექმნას ეკონომიკური მშვიდობა და სტაბილურობა მსოფლიოში მრავალმხრივი სისტემის მეშვეობით, რომელიც დაფუძნებულია თანხმობის მქონე წევრ სახელმწიფოებზე. მსო -ს ჰყავს 164 წევრი, რომლებმაც მოახდინეს მსო -ს წესების რატიფიცირება მათ ცალკეულ ქვეყნებშიც. ეს ნიშნავს, რომ მსო -ს წესები ხდება ქვეყნის შიდა სამართლებრივი სისტემის ნაწილი. ამრიგად, წესები ვრცელდება ადგილობრივ კომპანიებზე, რომლებიც ახორციელებენ ბიზნესს საერთაშორისო არენაზე.

თუ კომპანია გადაწყვეტს ინვესტიციის ჩადებას უცხო ქვეყანაში, მაგალითად, ოფისის შექმნით ამ ქვეყანაში, WTO– ს წესები (და, შესაბამისად, ქვეყნის ადგილობრივი კანონები) განსაზღვრავს, თუ როგორ შეიძლება ამის გაკეთება. თეორიულად, თუ ქვეყანა არის მსოფლიო სავაჭრო ორგანიზაციის წევრი, მისი ადგილობრივი კანონები არ შეიძლება ეწინააღმდეგებოდეს მსო -ს წესებსა და რეგულაციებს, რომლებიც ამჟამად მსოფლიო ვაჭრობის დაახლოებით 96.4% -ს განაგებს.

როგორ მუშაობს WTO

მსოფლიო სავაჭრო ორგანიზაციის გენერალური დირექტორი არის ნგოზი ოკონჯო-ივეალა ნიგერიიდან. გადაწყვეტილებები მიიღება კონსენსუსით, თუმცა ხმათა უმრავლესობამაც შეიძლება გადაწყვიტოს (ეს ძალზე იშვიათია). შვეიცარიის ჟენევაში დაფუძნებული, მინისტრთა კონფერენცია, რომელიც შეხვედრებს მართავს მინიმუმ ორ წელიწადში ერთხელ, იღებს მთავარ გადაწყვეტილებებს.

ასევე არსებობს საქონლის საბჭო, მომსახურების საბჭო და ინტელექტუალური საკუთრების უფლებების საბჭო, რომელიც ყველა ანგარიშს უწევს გენერალურ საბჭოს, მრავალი სამუშაო ჯგუფის და კომიტეტის გარდა.

თუ სავაჭრო დავა წარმოიქმნება, WTO მუშაობს მის მოსაგვარებლად. თუ მაგალითად, ქვეყანა ადგენს სავაჭრო ბარიერს საბაჟო გადასახადის სახით კონკრეტული ქვეყნის ან კონკრეტული საქონლის მიმართ, მსო -მ შეიძლება გამოაცხადოს სავაჭრო სანქციები დამრღვევი ქვეყნის მიმართ. სავაჭრო ორგანიზაცია ასევე იმუშავებს კონფლიქტის მოგვარებაზე მოლაპარაკებების გზით.

თავისუფალი ვაჭრობა, მაგრამ რა ფასად?

მსოფლიო სავაჭრო ორგანიზაციის საწინააღმდეგო პროტესტი, რომელიც ჩვენ ვნახეთ მთელს მსოფლიოში, არის პასუხი მრავალმხრივი სავაჭრო სისტემის ჩამოყალიბების შედეგებზე. კრიტიკოსები ამბობენ, რომ მსო-ს პოლიტიკის შემდგომი შედეგები არადემოკრატიულია მოლაპარაკებების დროს გამჭვირვალობის არარსებობის გამო.

ოპონენტები ასევე კამათობენ, ვინაიდან ვმო მუშაობს როგორც გლობალური ავტორიტეტი ვაჭრობაში და მისი უფლებამოსილებაა განიხილოს ქვეყნის შიდა სავაჭრო პოლიტიკა, ეროვნული სუვერენიტეტი კომპრომეტირებულია. მაგალითად, რეგულაციები, რომელთაც ქვეყანამ შეიძლება დაადგინოს თავისი ინდუსტრიის, მუშების ან გარემოს დასაცავად, შეიძლება ჩაითვალოს WTO– ს მიზნად თავისუფალი ვაჭრობის ხელშეწყობის ბარიერად.

ქვეყანას შეიძლება მოუწიოს საკუთარი ინტერესების გაღება, რათა თავიდან აიცილოს WTO- ს შეთანხმებების დარღვევა. ამრიგად, ქვეყანა შეზღუდულია თავისი არჩევანით. უფრო მეტიც, სასტიკი რეჟიმები, რომლებიც საშიშია საკუთარი ქვეყნებისათვის, უნებლიედ იღებენ ფარული მხარდაჭერა უცხოური მთავრობებისგან, რომლებიც აგრძელებენ თავისუფალი ვაჭრობის სახელით ბიზნესს ამ რეჟიმებს. არახელსაყრელი მთავრობები დიდი ბიზნესის სასარგებლოდ, შესაბამისად, რჩება ხელისუფლებაში წარმომადგენლობითი მთავრობის ფასად.

WTO– ს ერთ – ერთი გახმაურებული დაპირისპირება დაკავშირებულია ინტელექტუალური საკუთრების უფლებებთან და მთავრობის მოვალეობასთან თავისი მოქალაქეების წინაშე გლობალური ხელისუფლების მიმართ. ერთი ცნობილი მაგალითია აივ/შიდსის მკურნალობა და ღირებულება დაპატენტებული მედიკამენტები. ღარიბი ქვეყნები, როგორიცაა სამხრეთ ამერიკა და სუბ-საჰარის აფრიკა, უბრალოდ ვერ ახერხებენ ამ დაპატენტებული წამლების ყიდვას. თუ ისინი ყიდულობდნენ ან აწარმოებდნენ იმავე წამლებს ხელმისაწვდომი ზოგადი ეტიკეტით, რაც ათასობით ადამიანის სიცოცხლეს გადაარჩენს ქვეყნები, როგორც მსო -ს წევრები, დაარღვევენ ინტელექტუალური საკუთრების უფლებების შეთანხმებებს და ექვემდებარებიან შესაძლო ვაჭრობას სანქციები.

დედააზრი

თავისუფალი ვაჭრობა ხელს უწყობს ინვესტიციებს სხვა ქვეყნებში, რაც ხელს შეუწყობს ეკონომიკის გაძლიერებას და საბოლოოდ ყველა ჩართული ქვეყნის ცხოვრების დონეს. როგორც ინვესტიციების უმეტესობა მიედინება განვითარებული და ეკონომიკურად ძლიერი ქვეყნებიდან განვითარებადი და თუმცა, ნაკლებად გავლენიანი ეკონომიკის მქონე ქვეყნებს აქვთ სისტემა, რომ მიანიჭოს ინვესტორს შესაძლებლობა უპირატესობა.

რეგულაციები, რომლებიც ხელს უწყობენ საინვესტიციო პროცესს, არის ინვესტორის ინტერესში, რადგან ეს რეგულაციები ეხმარება უცხოელ ინვესტორებს შეინარჩუნონ უპირატესობა ადგილობრივ კონკურენციაზე. რამდენადაც რამდენიმე ქვეყანა, მათ შორის შეერთებული შტატები, აძლიერებს პროტექციონისტულ პოზიციას ვაჭრობასთან დაკავშირებით, მსოფლიო სავაჭრო ორგანიზაციის მომავალი რჩება რთული და გაურკვეველი.