Definitie van negatief rentebeleid (NIRP)

Wat is een negatief rentebeleid (NIRP)?

Een negatief rentebeleid (NIRP) is een onconventionele Monetair beleid instrument van een centrale bank waarbij nominale streefrentetarieven worden ingesteld met een negatieve waarde, onder de theoretische ondergrens van nul procent. Een NIRP is een relatief nieuwe ontwikkeling (sinds de jaren negentig) in het monetaire beleid dat vroeger een financiële crisis verzachten, en is alleen officieel vastgesteld onder buitengewone economische omstandigheden.

Negatief rentebeleid uitleggen

EEN negatieve rente betekent dat de centrale bank (en wellicht particuliere banken) zullen negatieve rente in rekening brengen. In plaats van geld op deposito's te ontvangen, moeten deposanten regelmatig betalen om hun geld bij de bank te houden. Dit is bedoeld om banken te stimuleren geld vrijer uit te lenen en bedrijven en particulieren om te investeren, uit te lenen en geld uit te geven in plaats van een vergoeding te betalen om het veilig te houden. Dit gebeurt tijdens een negatieve rente-omgeving.

Gedurende deflatoir periodes hamsteren mensen en bedrijven geld in plaats van te besteden en te investeren. Het resultaat is een ineenstorting van geaggregeerde vraag, wat leidt tot nog verder dalende prijzen, een vertraging of stopzetting van de reële productie en output, en een stijging van de werkloosheid. Er wordt gewoonlijk een ruim of expansief monetair beleid gevoerd om met dergelijke economische stagnatie. Als de deflatoire krachten echter sterk genoeg zijn, is het simpelweg verlagen van de rente van de centrale bank tot nul wellicht niet voldoende om het lenen en uitlenen.

De theorie achter een negatief rentebeleid (NIRP)

Negatieve rentetarieven kunnen worden beschouwd als een laatste poging om te stimuleren economische groei. Kortom, het wordt ingevoerd wanneer al het andere (elk ander type traditioneel beleid) niet effectief is gebleken en mogelijk heeft gefaald.

In theorie zal het nastreven van rentetarieven onder nul de kosten voor leningen voor bedrijven en huishoudens verlagen, de vraag naar leningen stimuleren en investeringen en consumentenbestedingen. Retailbanken kunnen ervoor kiezen om de kosten in verband met negatieve rentetarieven te internaliseren door ze te betalen, wat een negatief effect zal hebben: invloed hebben op de winst, in plaats van de kosten af ​​te wentelen op kleine spaarders uit angst dat ze anders hun deposito's moeten verplaatsen in contanten.

Voorbeelden uit de echte wereld van NIRP

Een voorbeeld van een negatief rentebeleid zou zijn om de belangrijkste tarief tegen -0,2 procent, zodat bankdeposito's twee tiende van een procent zouden moeten betalen op hun deposito's in plaats van enige vorm van positieve rente te ontvangen.

• De Zwitserse regering voerde een de facto negatief renteregime in de vroege jaren 1970 om zijn tegen te gaan valuta appreciatie vanwege investeerders die op de vlucht zijn voor inflatie in andere delen van de wereld.
• In 2009 en 2010 gebruikten Zweden en in 2012 Denemarken negatieve rentes om de hete geldstromen in hun economieën.
• In 2014 heeft de Europese Centrale Bank (ECB)een negatieve rente ingesteld dat gold alleen voor bankdeposito's die bedoeld waren om te voorkomen dat de eurozone in een deflatoire spiraal.

Hoewel de vrees bestaat dat bankklanten en banken al hun geld zouden verplaatsen bezit in contanten (of M1) niet uitkwamen, zijn er aanwijzingen dat de negatieve rentetarieven in Europa de interbancaire leningen hebben verlaagd.

Er zijn enkele risico's en mogelijke onbedoelde gevolgen verbonden aan een negatief rentebeleid. Als banken huishoudens straffen voor sparen, hoeft dat niet per se de retailconsument aan te moedigen meer geld uit te geven. In plaats daarvan kunnen ze thuis geld oppotten. Het instellen van een negatieve renteomgeving kan zelfs leiden tot een cashrun, waardoor huishoudens hun geld van de bank halen om te voorkomen dat ze negatieve rentetarieven betalen om te sparen.

Banken die cashruns willen vermijden, kunnen afzien van het toepassen van de negatieve rente op de relatief kleine deposito's van huishoudelijke spaarders. In plaats daarvan passen ze negatieve rentetarieven toe op de grote tegoeden van pensioenfondsen, beleggingsondernemingen en andere zakelijke klanten. Dit moedigt bedrijfsspaarders aan om te beleggen in obligaties en andere vehikels die een beter rendement bieden en tegelijkertijd de bank en de economie beschermen tegen de negatieve effecten van een cashrun.