Doom Loop: definitie, oorzaken en voorbeelden

Wat is een doemlus?

Een doom loop beschrijft een situatie waarin de ene negatieve actie of factor een andere triggert, wat in beurt activeert een andere negatieve actie of zorgt ervoor dat de eerste negatieve factor verslechtert, waardoor de fiets. Het staat gelijk aan een vicieuze cirkel waarin een neerwaartse trend zichzelf versterkt. De term werd gepopulariseerd in het managementboek van 2001 Goed naar geweldig door Jim Collins.

In de economie beschrijft een doemlus een situatie waarin een negatieve economische toestand een tweede negatief creëert toestand, die op zijn beurt een derde negatieve toestand creëert of de eerste versterkt, wat resulteert in een zichzelf versterkende toestand neerwaartse spiraal.

Doom Loop-voorbeeld

De Griekse schuldencrisis is een goed voorbeeld van een doomloop. In 2009 onthulde een nieuwe Griekse regering dat eerdere regeringen nationale financiële informatie verkeerd hadden gerapporteerd. In 2010 onthulde de regering een veel slechter dan verwacht begrotingstekort—meer dan het dubbele van eerdere schattingen, en meer dan 12% van bruto binnenlands product (bbp). Dit werd later naar boven bijgesteld tot 15,4%. De financieringskosten van Griekenland stegen enorm toen kredietbeoordelaars de staatsschuld van het land verlaagden naar junk-status.

De onthulling van hoger dan verwachte tekorten tastte het beleggersvertrouwen aan en de angst verspreidde zich snel over de begrotingsposities en schuldniveaus van andere eurozone landen. Als angsten over de eurozone overheidsschuld verspreid, eisten kredietverstrekkers hogere rentetarieven op staatsschulden van elk land in de Europese Unie (EU) met een zwakke economie grondbeginselen, waardoor het voor die landen nog moeilijker werd om geld in te zamelen om hun begrotingstekorten te financieren. Sommige landen moesten belastingen verhogen en bezuinigen, vertragen van de binnenlandse economie, wat op zijn beurt de belastinginkomsten van de overheid verminderde, waardoor hun financiën verder verzwakten.

Verschillende landen, waaronder Griekenland, Ierland en Portugal, zagen hun staatsschuld door internationale organisaties gedegradeerd worden tot junkstatus kredietbeoordelaars, wat de angst van investeerders verergerde. Deze afwaarderingen brachten investeerders ertoe hun obligaties, die ook lokale banken bezaten, te verkopen. Terwijl de waarde van obligaties kelderde, leden lokale banken zware verliezen. De dreiging van een mogelijke bank reddingsoperatie waardoor de overheidsfinanciën verder onder druk kwamen te staan, waardoor hun schulden nog riskanter werden, de opbrengsten nog hoger werden en meer verliezen voor banken werden veroorzaakt.

Om de doemlus te doorbreken die zich al had verspreid en een Europese staatsschuldencrisis, eind 2010 stemde het Europees Parlement voor de oprichting van de Europees Systeem voor financieel toezicht (ESFS), belast met het waarborgen van consistent en passend financieel toezicht in de hele EU. Griekenland ontving ook verschillende reddingsoperaties van beide Europese Centrale Bank (ECB) en de Internationaal Monetair Fonds (IMF) over de volgende jaren in ruil voor bezuinigingsmaatregelen die de overheidsuitgaven verlaagden en de belastingen verhoogden.

Vliegwiel vs. Doom-lus

Een vliegwiel is een mechanisch apparaat dat momentum gebruikt om energie op te slaan: zodra het zware wiel in beweging komt, houden zijn eigen gewicht en momentum het in beweging met minimale tot geen inspanning. Het is ongeveer het tegenovergestelde van een doomloop.

De term "vliegwieleffect" werd ook gepopulariseerd in het bovengenoemde boek Goed naar geweldig. Het concept dat in het boek van Collins naar voren werd gebracht, was dat, hoe dramatisch het eindresultaat ook mag zijn, bedrijfsomslagen en succesverhalen van startups nooit gebeuren vanwege één enkele handeling, maar eerder als resultaat van een voortdurend proces van langzame maar gestage vooruitgang dat uiteindelijk verbazingwekkende resultaten oplevert resultaten. Het is vergelijkbaar met de langzaam maar gestaag toenemende snelheid van een vliegwiel, omdat het voldoende vaart krijgt om zelfstandig of met minimale inspanning te blijven draaien.

Het vliegwieleffect is het tegenovergestelde van een doomloop. Wanneer gebruikt in de context van corporate management en leiderschap, verwijst een doom loop naar een cyclus van zichzelf versterkend negatief managementgedrag dat de bedrijf neerwaarts, zoals herhaalde opschuddingen die zijn ontworpen om een ​​bedrijf snel te veranderen in plaats van langzame maar gestage verbeteringen in de loop van de tijd, zoals beschreven door het vliegwiel effect.

Doom Loop-oorzaken

Als een land een schuldencrisis doormaakt, kan de waarde van zijn staatsschuld (staatsobligaties) dalen. Aangezien binnenlandse banken meestal staatsobligaties bezitten, zal de waarde van hun portefeuilles ook dalen, mogelijk zelfs zo sterk dat ze overheidssteun nodig hebben om te blijven oplosmiddel. De hoge overheidsuitgaven om de banken te redden, doen de regering pijn kredietwaardigheid verder, wat het dwingt om te verhogen rentetarieven om kopers aan te trekken voor zijn staatsschuld.

Hogere rentetarieven vertragen ook de economie, wat ook betekent minder belastinginkomsten – waarop de overheid vertrouwt om onder meer de redding van de banken te betalen. De overheid moet dan mogelijk nog meer lenen om de verloren belastinginkomsten te dekken, wat haar nog meer schade berokkent kredietwaardigheid En de economische groei afremmen nog meer, waardoor de belastinginkomsten verder teruglopen.

De dalende waarde van de obligatieportefeuilles van de banken kan ook betekenen dat ze minder hebben liquiditeit en dus minder kunnen uitlenen, wat ook de economie dempt. Als de kredietwaardigheid van een overheid hieronder daalt beleggingskwaliteit, moeten veel beleggers zijn obligaties misschien verkopen, waaronder banken waarvan de richtlijnen vaak zeggen dat ze geen non-investment grade obligaties mogen bezitten.

De lus verhoogt de leendruk op de toch al gestresste regering, waardoor de waarde van de uitgegeven obligaties nog verder daalt, en de lus gaat door.

Kunnen renteverhogingen een doemlus veroorzaken?

De schuldencrisis in de eurozone is een goed voorbeeld van hoe renteverhogingen een doom loop kunnen veroorzaken. De slechte economische fundamenten van Griekenland (zoals hoge begrotingstekorten en buitensporige overheidsuitgaven) waren de oorzaak oorzaken van de crisis, maar het werd onhandelbaar toen investeerders hogere rentetarieven begonnen te eisen van de overheid schuld.

Een recenter voorbeeld van hoe renteverhogingen banken kunnen schaden, is te zien in de ronde van Amerikaanse renteverhogingen in 2022. Zoals de V.S. Nationale Bank verhoogde tarieven, opbrengsten op de schatkistcertificaten die het verkoopt sterk gestegen. Hoewel de waarschijnlijke oorzaak de marktverwachting was van aanhoudende renteverhogingen (in tegenstelling tot de bezorgdheid dat de Verenigde Staten hun schulden niet zouden kunnen betalen), troffen de maatregelen Amerikaanse banken. Dit komt omdat wanneer de kosten van het lenen van geld stijgen (wanneer de rente stijgt), de waarde van obligaties daalt meestal, en vice versa.

JPMorgan Chase & Co. (JPM) rapporteerde in het eerste kwartaal (Q1) 2022 verliezen van ongeveer $ 7,4 miljard op de $ 313 miljard aan Amerikaanse Schatkisten en andere obligaties in haar portefeuille. De banken kapitaalratio daalde van 13,1% in het kwartaal naar 11,9%. De lagere kapitaalratio betekende dat JPMorgan minder geld had om uit te lenen en uit te geven, waardoor het een plan moest annuleren aandelen terugkopen. Wells Fargo & Co. (WFC) meldde ook dat het ongeveer $ 5,1 miljard verloor op zijn obligatiebezit, wat het toeschreef aan hogere rentetarieven.

Hoewel het er niet naar uitziet dat Amerikaanse banken moeten worden gered (zoals het geval was tijdens de 2008 wereldwijde financiële crisis), laat het domino-effect van hogere rentetarieven die leiden tot bankverliezen zien hoe renteverhogingen een doemcirkel kunnen veroorzaken.

Hoe kan de staatsschuld een doemloop in gang zetten?

De Aziatische financiële crisis is een goed voorbeeld van hoe hoge overheidsschuld een doemlus kan veroorzaken. In 1997 kregen economieën in heel Azië het zwaar toen de markt zich bewust werd van stijgende overheidsschulden, waardoor een valuta- en financiële crisis die de hele regio trof, maar economieën trof met een zware staatsschuld moeilijkste.

Wanneer overheden meer lenen dan de markt denkt te kunnen terugbetalen, beginnen beleggers hogere rendementen op staatsobligaties te eisen om het toegenomen risico te compenseren. Dit zorgt ervoor dat centrale banken de rente verhogen, zodat ze obligaties kunnen blijven uitgeven om hun economieën te financieren.

Ten eerste zorgen de hogere rentetarieven ervoor dat de vaak omvangrijke staatsschuldposities van banken in waarde dalen, waardoor hun kapitaalratio daalt, zodat ze niet zoveel kunnen uitlenen. Als de banken aanzienlijke hoeveelheden staatsschuld aanhouden die nu door de markt als risicovoller worden beschouwd, kan dit de kredietwaardigheid van de banken beïnvloeden.

Door de combinatie van hogere kosten en lagere kapitaalratio's moeten banken meer betalen voor het kleinere bedrag dat ze kunnen uitlenen. Als de eigen kredietwaardigheid van de banken wordt verlaagd, kan dit de financieringskosten van banken verder verhogen, wat leidt tot een kredietcrisis die de economische groei vertraagt. De tragere economische groei treft de overheidsfinanciën naarmate de belastinginkomsten dalen, wat de doemlus tussen banken en hun overheden in stand houdt.

Hoe kan een dalende aandelenmarkt een Doom Loop veroorzaken?

Als de beurs daalt, worden instellingen die beleggingen op marge houden geconfronteerd margestortingen waardoor ze meer contanten als onderpand moeten storten. Deze roep om meer zekerheid geld opslorpen of tot verkopen kunnen leiden, waardoor de neerwaartse druk wordt verspreid. De financiële stress is nog erger als liquiditeit is krap, wat betekent dat mensen niet gemakkelijk het geld kunnen lenen dat ze nodig hebben om aan de margestorting te voldoen, wat verdere dalingen kan veroorzaken.

De beurskrach van 1929 is een voorbeeld van hoe een dalende aandelenmarkt een doemlus kan veroorzaken, in dit geval leidend tot de Grote Depressie. In de eerste helft van de jaren 1920 zagen Amerikaanse bedrijven de export naar Europa boomen, dat aan het herbouwen was na de Eerste Wereldoorlog. De werkloosheid was laag en auto's verspreidden zich over het land, waardoor banen en efficiëntie voor de economie werden gecreëerd. Op het hoogtepunt in 1929 waren de aandelenkoersen bijna vertienvoudigd. Investeren in de aandelenmarkt werd een nationaal tijdverdrijf voor iedereen die het kon betalen. Zelfs degenen die niet mee konden doen door geld te lenen om investeringen te financieren.

Velen kochten ook door marge, slechts een percentage van de waarde van het actief inbrengen en de rest lenen. Beleggers leggen soms slechts een derde van het geld neer. Kopen op marge betekent dat u met een kleine investering veel meer kunt verdienen, maar ook dat u veel meer kunt verliezen. Als de waarde van het aandeel met een derde daalt en de belegger slechts een derde heeft ingezet om het te kopen, verliest de belegger alles. Een belegger die het volledige bedrag zou betalen, zou slechts een derde verliezen. Erger nog, als de waarde met meer dan een derde daalt en de belegger slechts een derde van de kosten neerlegt, kan de belegger niet alleen alles verliezen, maar uiteindelijk ook het bankgeld verschuldigd zijn.

Toen de markt in 1929 crashte, gaven banken margestortingen uit. Met enorme hoeveelheden aandelen die met marge werden gekocht en weinig contant geld beschikbaar, konden veel beleggers niet aan het geld komen om aan de margestortingen te voldoen. Als de geldschieter om meer geld vraagt ​​naarmate de waarde van de aandelen daalt en de belegger niet meer geld kan storten, verkoopt de geldschieter meestal de portefeuille.

Naarmate de cyclus van margestortingen en gedwongen verkopen in een stroomversnelling kwam, ging de aandelenmarkt in een neerwaartse spiraal en verloor uiteindelijk zo'n 89% van zijn waarde, waardoor het de grootste bearmarkt in de geschiedenis van Wall Street.

Het komt neer op

Een doemlus beschrijft een scenario waarin de ene negatieve ontwikkeling een andere negatieve ontwikkeling veroorzaakt, waardoor het eerste probleem erger wordt. Het resultaat is een zichzelf versterkende lus van negatieve feedback, vergelijkbaar met het concept van een vicieuze cirkel.

In de economie is een doemlus meestal het resultaat van buitensporige overheidsuitgaven waarvan de markt denkt dat ze dat zijn de overheid kan mogelijk niet betalen, problemen of insolventie in de banksector, of zelfs plotselinge dalingen in aandelen markten. Doemlussen worden meestal alleen doorbroken door tussenkomst, zoals een reddingsoperatie door de overheid van het banksysteem of een internationale reddingsoperatie voor de financiën van het land.