1973 Definicja kryzysu energetycznego

Czym był kryzys energetyczny z 1973 roku?

Kryzys energetyczny z 1973 r., znany również jako szok naftowy z lat 1973-74, był okresem gwałtownych wzrostów cen energii i paliw. niedobory wynikające z embarga nałożonego przez arabskie kraje produkujące ropę w odpowiedzi na wsparcie USA dla Izraela podczas Jomu Wojna w Kippur. W tym czasie cena baryłki ropy wzrosła prawie czterokrotnie w ciągu niecałego roku.

Embargo zostało zniesione na początku 1974 r., ale szok jest w dużej mierze uważany za prekursor gwałtownej presji inflacyjnej i stagflacji, jakie miały miejsce w połowie i pod koniec lat siedemdziesiątych. Embargo naftowe z 1973 roku było tylko jednym z wielu komplikujących czynników, które doprowadziły do ​​dekady wysokiej inflacji i stagflacji w Stanach Zjednoczonych w latach 70-tych.

Sekunda kryzys energetyczny powstał w 1979 r. po rewolucji irańskiej i obaleniu szacha Iranu.

Zrozumienie kryzysu energetycznego z 1973 r.

W październiku 19, 1973, po decyzji ówczesnego prezydenta Richarda Nixona o udzieleniu Izraelowi 2,2 miliarda dolarów pomocy w nagłych wypadkach na wsparcie wojny Jom Kippur, arabskiej Organizacja Krajów Eksportujących Ropę Naftową (OPEC) zatwierdziła embargo na ropę naftową na USA. To skutecznie odcięło eksport arabskiej ropy naftowej do USA, po czym nastąpiła seria gwałtownych cięć produkcji.

Przed embargiem cena baryłki ropy wynosiła około 2,90 USD, co oznacza czterokrotny wzrost do 11,65 USD za baryłkę do stycznia 1974 r. (z około 18 USD do 72,50 USD za baryłkę w 2022 USD). Doprowadziło to do wzrostu ceny zwykłej benzyny w USA ze średnio 39 centów za galon przed kryzysem do 53 centów w 1974 roku, co stanowi wzrost o około 36% w niecały rok. Oprócz rosnących cen na dystrybutorach, pojawiły się niedobory, co doprowadziło do racjonowania na stacjach benzynowych i długich kolejek samochodów czekających na zatankowanie. Wywołało to również panikę psychiczną wśród konsumentów, którzy starali się gromadzić benzynę i związane z nią produkty, co jeszcze bardziej pogorszyło sytuację.

Jeśli chodzi o zastąpienie arabskiej ropy naftowej, Stany Zjednoczone nie miały zbyt wiele do zwiększenia produkcji. Nawet ze wzrostem ceny oleju, czas i kapitał potrzebny do odkrycia nowych złóż i uruchomienia nowych studni może zająć lata.

Ostatecznie OPEC zniósł embargo w marcu 1974 r.; utrzymywały się jednak wyższe ceny ropy, co prowadziło do wysokich inflacja.

Uwagi specjalne

Podobnie jak w przypadku większości wydarzeń gospodarczych, kryzys energetyczny z 1973 r. i wynikająca z niego inflacja były wynikiem kilku czynników, a nie tylko poparcia USA dla Izraela w obliczu jego wrogów. Po pierwsze, trwała od dziesięcioleci walka między rządami krajów produkujących ropę a dużymi amerykańskimi koncernami naftowymi o kontrolę nad światowym rynkiem naftowym. Do lat 70. OPEC (utworzony dopiero w 1960 r.) utrzymywał stosunkowo niski profil, negocjując głównie z międzynarodowymi koncernami naftowymi lepsze warunki dla swoich krajów członkowskich. OPEC jednak postrzegał wojnę Jom Kippur jako sposób na ujawnienie swojej geopolitycznej potęgi i zadanie ciosu amerykańskim gigantom naftowym.

Inflacja też była spowodowana nie tylko wysokimi cenami energii. USA już widziały ceny towarów rosnąć w tempie około 10% rocznie począwszy od 1970 r., a inflacja rosła Rezerwy Federalnej radar rzeczy, na które trzeba zwracać baczną uwagę jeszcze przed 1973 rokiem. Oczywiście embargo na ropę tylko pogorszyło sytuację i przyspieszyło tempo ogólnej inflacji.

Ówczesny prezes Fed, Arthur Burns, argumentował w 1979 r., że ten okres wysokiej inflacji był wynikiem zbiegu kilku sił zewnętrznych w oprócz embarga, w tym „luźnego finansowania wojny w Wietnamie… dewaluacji dolara w latach 1971 i 1973, ogólnoświatowego boomu gospodarczego 1972-73, nieudane zbiory i wynikający z nich gwałtowny wzrost światowych cen żywności w latach 1973-74, [oraz] nadzwyczajne wzrosty cen ropy… [i] gwałtowne spowolnienie wydajność."

Stagflacja lat 70.

Oprócz wysokiej inflacji, spowodowanej po części kryzysem energetycznym z 1973 r., gospodarka USA również popadła w stagnację. Doprowadziło to do niezwykłego stanu wzrostu cen wraz z recesją gospodarczą, znanego jako stagflacja. Ekonomiści wcześniej przewidywali, że gdy gospodarka załamie się, wysokie bezrobocie powinno spotkać się z niższymi cenami, a nie rosnącymi (tj. zgodnie z modelem Krzywa Phillipsa). Lata 70. udowodniły, że ta teoria i krzywa Phillipsa są błędne.

W następstwie kryzysu energetycznego niektórzy zaczęli twierdzić, że wysokie ceny ropy naftowej doprowadziły do ​​wyższych kosztów transportu i produkcji, mimo że ludzie byli zwalniani w dużej liczbie. Krytycy tej hipotezy zwracają jednak uwagę, że innym okresom inflacji lub recesji, które miały miejsce od tego czasu, nie towarzyszył szok olejowy (choć może się to jeszcze wydarzyć, biorąc pod uwagę rosyjską inwazję na Ukrainę w 2022 r.).